Dinosaur blitz?

Njira ina yophunzirira zakale ingatchedwe "dinosaur blitz."
Mawuwa adabwereka kuchokera kwa akatswiri a sayansi ya zamoyo omwe amapanga "bio-blitzes."Mu bio-blitz, odzipereka amasonkhana kuti atole zitsanzo zilizonse zamoyo zomwe zingatheke kuchokera kumalo enaake mu nthawi yodziwika.Mwachitsanzo, ma bio-blitzers amatha kukonzekera kumapeto kwa sabata kuti atole zitsanzo za amphibians ndi zokwawa zomwe zimapezeka m'chigwa chamapiri.
Mu dino-blitz, lingaliro ndi kusonkhanitsa zotsalira zambiri za mtundu umodzi wa dinosaur kuchokera ku bedi linalake la zokwiriridwa pansi zakale kapena kuchokera ku nthawi yeniyeni momwe zingathere.Posonkhanitsa zitsanzo zazikulu za mitundu imodzi, akatswiri a paleontologists amatha kuyang'ana kusintha kwa thupi pa moyo wa mamembala a mitunduyo.

Zotsatira za dino-blitz imodzi, zomwe zinalengezedwa m’chilimwe cha 2010, zinasokoneza dziko lonse la osaka madinaso.Anayambitsanso mkangano umene ukuchitika masiku ano.
Kwa zaka zoposa zana limodzi, akatswiri a mbiri yakale adajambula nthambi ziwiri zosiyana pamtengo wa moyo wa dinosaur: imodzi ya Triceratops ndi ina ya Torosaurus.Ngakhale pali kusiyana pakati pa awiriwa, amagawana zofanana zambiri.Onse anali odya udzu.Onse awiri ankakhala m'nthawi ya Late Cretaceous.Onsewo anaphuka mafupa a mafupa, monga zishango, kumbuyo kwa mitu yawo.
Ofufuzawo anadabwa kuti dino-blitz angavumbule chiyani za zolengedwa zofanana ndi zimenezi.

Kwa zaka khumi, dera lolemera kwambiri la Montana lotchedwa Hell Creek Formation linafufuzidwa ndi mafupa a Triceratops ndi Torosaurus.
40 peresenti ya zokwiriridwa pansi zakale zinachokera ku Triceratops.Zigaza zina zinali kukula kwa mpira waku America.Zina zinali kukula kwa magalimoto ang'onoang'ono.Ndipo onse anafa pa magawo osiyanasiyana a moyo.
Ponena za zotsalira za Torosaurus, mfundo ziwiri zodziwika bwino: choyamba, mafupa a Torosaurus anali osowa, ndipo chachiwiri, palibe zigaza za Torosaurus zazing'ono kapena zazing'ono zomwe zinapezeka.Chigaza chilichonse cha Torosaurus chinali chigaza chachikulu.N’chifukwa chiyani zinali choncho?Pamene akatswiri ofufuza zinthu zakale anali kusinkhasinkha funsoli n’kutsutsa zoti n’zotheka, iwo anangotsala ndi mfundo imodzi yosapeŵeka.Torosaurus sanali mtundu wosiyana wa dinosaur.Dinosaur yemwe wakhala akutchedwa Torosaurus ndiye mtundu womaliza wa Triceratops.

Umboniwo unapezeka m’zigaza.Choyamba, ochita kafukufukuwo adasanthula momwe zigaza zimakhalira.Iwo anayeza mosamalitsa kutalika, m’lifupi, ndi makulidwe a chigaza chilichonse.Kenako adayang'ana zinthu zazing'ono ngati mawonekedwe a pamwamba ndi kusintha kwakung'ono kwa frills.Kufufuza kwawo kunatsimikizira kuti zigaza za Torosaurus "zidakonzedwanso kwambiri".Mwa kuyankhula kwina, zigaza za Torosaurus ndi ma bony frills zinali zitasintha kwambiri pa miyoyo ya nyama.Ndipo umboni umenewo wa kukonzanso unali waukulu kwambiri kuposa umboni ngakhale mu chigaza chachikulu cha Triceratops, chomwe chinasonyeza zizindikiro za kusintha.
M’nkhani yaikulu, zopezedwa za dino-blitz zikusonyeza mwamphamvu kuti ma<em>dinosaur ambiri ozindikiridwa monga mtundu wa zamoyo pawokha angakhale kwenikweni mtundu umodzi wokha.
Ngati maphunziro owonjezera amathandizira kutsimikizira kwa Torosaurus-as-adult-Triceratops, zidzatanthawuza kuti ma dinosaurs a Late Cretaceous mwina sanali osiyana monga momwe akatswiri ambiri a paleontologists amakhulupirira.Mitundu yocheperako ya ma dinosaur angatanthauze kuti sanali osinthika ku kusintha kwa chilengedwe komanso/kapena kuti anali atayamba kuchepa.Mulimonsemo, ma Dinosaurs a Late Cretaceous akanatha kutha pambuyo pa chochitika chadzidzidzi chomwe chinasintha nyengo ndi chilengedwe cha Dziko lapansi kusiyana ndi gulu losiyana kwambiri.

——— Kuchokera kwa Dan Risch